XXV Ogólnopolski Wieczernik – Spotkanie Rodziny Matki Bożej Szkaplerznej

Feretron z Trutowa

Inspirujący program życia dla wszystkich noszących Szkaplerz św. przedstawia XVIII wieczny feretron znajdujący się w karmelitańskiej świątyni w pobliskim Trutowie. Znajduje się na nim pięć różnych przedstawień malarskich . W drewnianej dekoracyjnej ramie okalającej główny obraz umieszczone zostały cztery mniejsze przedstawienia zawierające osobne sceny.

Środkowa, centralna kompozycja przedstawia wędrówkę na Górę Karmel. Na szczycie góry znajduje się klasztor św. Eliasza. W dwuwieżowej bramie budowli stoją dwaj karmelici i karmelitanka. Cała góra pokryta jest kolorowymi kwiatami. Na Górę Karmel wstępują równolegle dwie pielgrzymki składające się z duchowieństwa i osób świeckich. Po prawej stronie kompozycji ukazano przedstawicieli stanu duchownego, a po przeciwległej stronie osoby świeckie.

Powyżej obu procesji znajduje się grupa czterech dostojników  karmelitańskich.

Po stronie duchowieństwa zostali umieszczeni papieże Dionizy i Telesfor (ich wizerunki w formie rzeźb znajdują się także w świątyni oborskiej w ołtarzu głównym), po drugiej zaś stronie ukazani zostali święci patriarchowie Albert i Piotr Tomasz.

Ponad postaciami dostojników karmelitańskich, poniżej wierzchołka Góry Karmel unosi się Anioł trzymający w prawej ręce szkaplerz z zaznaczonymi na płatkach monogramami IHS (Jezus) i Maryja. Powyżej szkaplerza, już na szczycie Karmelu, umieszczona została łacińska inskrypcja Omnibus omnia (łac. wszystkim wszystko) por. 1Kor 9, 22. 

Przywołany przez mnie obraz przypomina nam przynajmniej o trzech ważnych aspektach naszego życia modlitewnego (pielgrzymowanie, wstawiennictwo świętych oraz noszenie Szkaplerza św.).

Pielgrzymowanie

W tradycji karmelitańskiej wędrówka na Górę Karmel posiada ściśle określone znaczenie. W niej praca nad udoskonaleniem duszy postrzegana jest jako wspinanie się na górę. Podobną myśl „przekazuje nam” kompozycja na feretronie z Trutowa. Osoby idące w procesji należące do Rodziny karmelitańskiej złączonej szkaplerzem św., wspinając się na Górę Karmel starają się osiągnąć karmelitański ideał życia. Do Sanktuarium oborskiego i my pielgrzymujemy już od dwudziestu pięciu lat. W dniu dzisiejszym świętujemy Srebrny Jubileusz Ogólnopolskich Wieczerników – Spotkań Rodziny Matki Bożej Szkaplerznej. W jakiś sposób poprzez pielgrzymowanie również staramy się udoskonalić nasze serce przy boku Matki Bożej Bolesnej. 

Święci

Drogę do osiągnięcia tego celu wskazują czterej wielcy święci karmelitańscy: Dionizy, Telesfor, Albert i Piotr Tomasz. Ale na tym naszym modlitewnym spotkaniu w sposób szczególny przywołujemy osobę św. Jadwigi królowej, której 650 – rocznicę urodzin w tym roku obchodzimy. To dzięki niej na ziemiach polskich pojawili się karmelici, których sprowadziła w 1397 roku z Pragi. W tym miejscu trzeba też wspomnieć o wyjątkowej osobie, tak ściśle związanej z naszym Sanktuarium. Myślę o zmarłym w opinii świętości o. Wincentym Kruszewskim. Niech jego grób będzie dla nas wszystkich „obowiązkowym punktem” do odwiedzenia, aby przez jego pośrednictwo Bóg udzielił nam łask, których tak bardzo potrzebujemy.  

Szkaplerz

Łaciński napis umieszczony obok trzymanego przez Anioła szkaplerza objaśnia sens opisanej sceny. Szkaplerz przeznaczony jest dla wszystkich ludzi różnych stanów dążących na Górę Karmel. Słowa łacińskiej inskrypcji wyjaśniają, że czciciele szkaplerza otrzymają wszystko, to znaczy różnorodne łaski i przywileje, pomoc w życiu duchowym oraz w życiu doczesnym. Opisywana scena, jak i pozostałe cztery, które są przedstawione na feretronie, a które ilustrują orędownictwo Matki Bożej Szkaplerznej, łączą się z lapidarnymi słowami omnibus omnia (wszystkim wszystko). 

W ogłoszonym przez papieża Franciszka Roku Modlitwy myślą przewodnią naszego spotkania są słowa z Dziejów Apostolskich: Wszyscy oni trwali jednomyślnie na modlitwie, razem z Maryją, Matką Jezusa (Dz 1, 14). Wobec tego przypominamy sobie, że duchowość Maryjna to jak noszenie habitu, czyli stałe ukierunkowanie chrześcijańskiego życia, opartego na modlitwie i życiu duchowym, podtrzymywanym i rozwijanym przez częste przystępowanie do sakramentów świętych i konkretne uczynki miłosierne co do ciała i co do duszy, w komunii z Maryją, wyrażającą się przez naśladowanie Jej miłości i służby Bogu.

W takim ujęciu, Szkaplerz staje się znakiem przymierza z Maryją, w którym Maryja zapewnia nam opiekę na drodze do zbawienia, a my przyjmujemy dar, jaki na krzyżu Jezus uczynił Janowi, a przez niego nam wszystkim, ze swojej Matki, oraz przypomina o powierzeniu umiłowanego apostoła i nas Tej, którą ustanowił naszą Matką duchową (św. Jan Paweł II).

Gdy w ten sposób interpretujemy bogatą symbolikę szkaplerza, to uczymy się właściwie rozumianej duchowości maryjnej oraz przypominamy sobie o właściwym praktykowaniu nabożeństw maryjnych. Szkaplerz pośrednio broni nas od powierzchowności w życiu duchowym.

Szkaplerz kieruje myśl i serce w kierunku Maryi. Jest on jakby nieustanną modlitwą, ponieważ symbolizuje stałą pamięć o Maryi i nieustanne zwracanie się do Niej. W pewnym sensie wyraża także na zewnętrz to, jakie  życie duchowe prowadzi noszący Szkaplerz. Ten, kto w sposób świadomy nosi Szkaplerz, powinien mieć serce całkowicie poświęcone Maryi, a przez Jej pośrednictwo samemu Bogu. Maryja bowiem nie szuka swojej chwały, lecz zawsze kieruje ku Ojcu Niebieskiemu przez Chrystusa: Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie (J 2,5).

Modlitwa razem z Maryją i do Maryi jest wyrazem głębokiej wiary i szacunku dla Najświętszej Maryi Panny, której oddaje się cześć jako Matce Bożej Szkaplerznej.

Modlitwy do Matki Bożej Szkaplerznej wywodzą się z długiej tradycji pobożności maryjnej kształtującej się przez wieki w Kościele. Źródeł tych modlitw można szukać w średniowiecznych praktykach zakonu karmelitów, którzy z szacunkiem i miłością zwracali się do Maryi jako do Siostry oraz Matki i Patronki Zakonu. Modlitwy te, mimo że przeszły różne fazy ewolucji, zachowały swój pierwotny cel: oddanie czci Maryi jako Matce Bożej Szkaplerznej.

Głównym celem modlitw do Matki Bożej Szkaplerznej jest prośba o wstawiennictwo i opiekę Najświętszej Maryi Panny. Maryja jako Matka Jezusa i Matka Kościoła posiada specjalną moc wstawienniczą u Boga. Modlitwy te są również wyrazem miłości i zaufania do Maryi, która prowadzi nas do samego Jezusa.

Dla wszystkich wierzących nabożeństwo do Matki Bożej Szkaplerznej powinno mieć  fundamentalne znaczenie, nie tylko z powodu jego duchowej treści, ale także ze względu na jego związki z szkaplerzem - symbolem, który noszą jako oznakę swej wiary i oddania Matce Bożej. Jest to forma osobistej pobożności, która ma na celu pogłębienie relacji z Maryją, aby z Nią i przez Nią doskonale uwielbić Jezusa Chrystusa.

Jak każda forma pobożności, także i nabożeństwo do Matki Bożej Szkaplerznej jest drogą do pogłębienia naszej relacji z Bogiem przez Maryję. Jest to droga wyjątkowa, piękna i bezpieczna. Idźmy nią. Amen.

Obory, 13 lipca 2024 r.